قلب تپیندۀ هر خودرو، موتور آن است؛ راه های مختلفی برای مراقبت از موتور خودرو و افزایش طول عمر آن وجود دارد. نحوه صحیح گرم کردن موتور ماشین، یکی از این روش ها است.
حتما متوجه شده اید که در روزهای سرد سال، موتور، سختتر از روزهای گرم کار می کند؛ در هنگام استارت زدن، دیرتر به دور بالا می رسد و ممکن است سروصداهایی هم از آن به گوشتان برسد. اما دلیل این امر چیست؟ یکی از اولین احتمالات، گرم کردن موتور ماشین به شیوۀ غلط است.
قبل از اینکه وارد بحث اصلی این مقاله، یعنی روش صحیح گرم کردن موتور ماشین شویم، لازم است تا بدانیم موتور خودرو چگونه کار می کند.
نحوه کارکرد موتور ماشین
قدرت لازم برای حرکت ماشین توسط موتور تولید می شود. مجموعه ای از قطعات مکانیکی و الکترونیکی که بوسیلۀ سیم کشی به یکدیگر متصل شده اند، در مجموع موتور را تشکیل می دهند. سوپاپ ها، میل لنگ، سیلندر و پیستون ها تنها بخشی از قطعات موتور هستند.
به زبان بسیار ساده در سیستم انژکتوری با استارت زدن، سوخت از محفظه های مرتبط خارج شده و به انژکتورها می رسد. جرقۀ ناشی از استارت با اکسیژن هوا ترکیب شده و بوسیله جرقه، شمع محترق می شود. انرژی حاصل از سوخت باعث حرکت پیستون در داخل سیلندر شده و در نهایت، خودرو به حرکت در می آید.
در سیستم سوخت رسانی کاربراتوری، سوخت (بنزین یا گازوئیل) بوسیله کاربرات، مکیده شده و به پودر تبدیل میشود. سپس این پودر سخت به داخل موتور هدایت شده و موتور روشن میشود.
چرا باید موتور ماشین را گرم کنیم؟
در قسمت قبل با نوع سوخت رسانی انژکتوری و کاربراتوری بصورت خیلی ساده آشنا شدیم. تقریبا تمامی خودروهای قدیمی، کاربراتوری بودند. اما امروزه از سیستم سوخت رسانی انژکتوری استفاده می شود.
با اینحال تفاوتی ندارد که از کدام سیستم استفاده میکنید. گرم کردن موتور ماشین در هر دو مدل، باعث افزایش طول عمر آن خواهد شد.
اما چرا گرم کردن موتور ماشین در سرما تا بدین حد مهم است؟ برای اینکه موتور روشن شود و ماشین به حرکت درآید، صدها قطعه باید بصورت همزمان کار کنند. این قطعات بدلیل قرار گرفتن در کنار هم و حرکت مداوم، دچار اصطکاک زیادی می شوند. برای کاهش اصطکاک مابین قطعات و جلوگیری از خرابی آنها، روغن ماشین نقش مهمی دارد.
در دمای معمولی به محض اینکه خودرو روشن شود، روغن رسانی به قطعات هم انجام میشود. اما در هوای سرد، روغن موتور سفت شده و مدتی طول میکشد تا گرم و روان شود. بنابراین مهم است که قبل از آنکه ماشین را بطور معمول بحرکت درآوریم، به فکر گرم کردن موتور ماشین باشیم. دمای ایجاد شده از سوخت و کارکرد موتور، باعث گرم و روان شدن روغن می شود.
موتور ماشین را چطور گرم کنیم؟
زمانی که خودروها با سیستم کاربراتوری کار می کردند، برای گرم کردن موتور ماشین معمولا آن را بصورت درجا و بدون حرکت برای چند دقیقه روشن نگه میداشتند. اما امروزه با وجود سیستم انژکتوری، نیازی به اینکار نیست.
این سیستم جدید به گونه ای است که در هوای سرد، سوخت بیشتری را وارد محفظۀ احتراق می کند. در این حالت گرم کردن ماشین قبل از حرکت، باعث می شود که سوخت زیادی که وارد محفظه شده و به انرژی تبدیل نشده، روغنِ پیستون ها را حل کند. حل شدن روغن هم باعث اصطکاک قطعات شده و در طولانی مدت، عمر موتور کم می شود.
مراحل گرم کردن موتور ماشین
برای گرم کردن موتور ماشین انژکتوری، نکات زیر را مدنظر داشته باشید:
- به هیچ عنوان آن را در حالت درجا، به مدت چند دقیقه روشن نگه ندارید.
- یک دقیقه پس از روشن کردن ماشین، آهسته حرکت کنید. اجازه دهید گرم کردن موتور ماشین، در حین حرکت اتفاق بیفتد.
- دور موتور را بالا نبرید و به آن فشار نیاورید. تا 5 دقیقه اول حرکت، دور موتور را زیر 2000 تنظیم کنید.
- اجازه دهید تا گرمای موتور و رادیاتور در حین حرکت به تدریج سنسور ارسال سوخت را گرم کند. در اینصورت حجم سوخت رسانی به میزانِ نرمال انجام می شود.
- پس از چند دقیقه حرکت بصورت آهسته، می توانید با سرعت بیشتری رانندگی کند.
- علاوه بر موتور، سایر قطعات ماشین نیز نیاز به گرم شدن دارند. بنابراین با اجتناب از سرعت بالا در شروع حرکت، از صدمه رسیدن به آنها نیز جلوگیری می کنید.
- استفاده از کف پوش گرمایشی، عایق ضد سرما و روشن کردن بخاری در گرم شدن سریعتر ماشین، بسیار موثر است.
مضرات گرم کردن موتور ماشین بصورت درجا
- ترکیب شدن سوخت و روغن با یکدیگر و در نتیجه کاهش خاصیت روانکاری روغن و افزایش اصطکاک و سایش بین قطعات
- هدر رفتن سوخت در هنگام در جا کارکردن موتور
- ایجاد فرسودگی مکانیکی قطعات
- موتور در حالت کارکردن درجا، دیرتر از زمان حرکت گرم می شود.
- تولید بیشتر گازهای سمی و ایجاد آلودگی بیشتر هوا
