لاستیک خودرو یکی از مهمترین اجزاء ماشین است. عملکرد صحیح آن سبب عملکرد بهتر دیگر اجزاء مانند موتور، فرمان، لنت ها و حتی مصرف سوخت بهینه تر می شود. علاوه بر توجه به سلامتی کلی، فشار باد مناسب برای لاستیک ها یکی از مهمترین اقداماتی است که می توان در جهت بهبود و حفظ کیفیت لاستیک ها انجام داد. فشار باد مناسب برای لاستیک به عوامل مختلفی مانند وزن خودرو، دما و جنس خود لاستیک بستگی دارد.
رابطه دما و فشار باد مناسب برای لاستیک ها
مهمترین عامل تغییر دمای لاستیک، تغییر فصل است. بسته به گرم یا سرد بودن فصل فشارهای باد مختلفی برای لاستیک لازم است. در کشورهایی مانند ایران که اصطلاحا چهار فصل هستند تغییرات دما در فصول مختلف بیشتر است. بطور کلی گفته می شود که هر تغییر 5 درجه ای دمای هوا بر فشار باد لاستیک ها اثر می گذارد.
فشار باد مناسب برای لاستیک در هوای گرم
با آغاز گرم شدن هوا و بر اساس قوانین فیزیکی انرژی جنبشی مولکول هوای داخل لاستیک بیشتر می شود. برای خودرویی که در حال رانندگی است این فرآیند تسریع نیز می شود. بنابراین فشار داخلی وارد شده بر جداره لاستیک بیشتر می شود. اگر این فشار از حد معینی تجاوز کند منجر به ترکیدگی و حوادث ناگوار می شود.
البته باید در نظر داشت که در فصل تابستان با متوقف کردن خودرو مقدار کمی از باد لاستیک از فاصله بین لاستیک و رینگ خارج می شود. این اتفاق نیز بایستی در تنظیم فشار باد مناسب برای لاستیک مد نظر قرار گیرد.
با توجه به توضیحات داده شده بهتر است باد لاستیک ها را در ابتدای فصل گرما حتما مورد بازبینی قرار دهید. در نظر داشته باشید که در تابستان و بطور کلی در هوای گرم بایستی کمی از فشار بادی که لاستیک ها در فصل سرد داشته اند بکاهید و حداکثر ماهی یک بار نیز آن را بررسی نمایید.
فشار باد مناسب برای لاستیک در هوای سرد
رابطه فشار مناسب برای لاستیک با دما در هوای سرد عکس این رابطه در فصل گرما است. با سرد شدن هوا، هوای داخل لاستیک منقبض شده و فضای کمتری را اشغال می کند. اگرچه که انقباض خود لاستیک کمی بر فشار وارد شده به آن می افزاید. اما بطور کلی فشار هوای داخل لاستیک در فصل زمستان نسبت به تابستان کاهش می یابد.
به عبارت دیگر در فصل زمستان PSI وارد شده هنگام باد کردن لاستیک ها باید کمی بیشتر باشد. چراکه به فشار مناسب برای بوجود آوردن اصطکاک لازم بین لاستیک و جاده دست پیدا کنیم.
با آغاز فصل زمستان نیز حتما باید فشار باد لاستیک ها مورد بازبینی مجدد قرار گیرد. فاصله زمانی یک ماه نیز حداکثر فاصله ای است که باید برای تنظیم مجدد باد لاستیک ها در نظر گرفته شود.
مشکلات و خطرات ناشی از عدم توجه به فشار باد مناسب برای لاستیک ها
رانندگی با لاستیک های کم باد و پر باد هرکدام خسارات مالی و خطرات جانی خاص خود را دارد. شایع ترین این موارد را در این بخش به اختصار بررسی می کنیم.
آسیب ها و خطرات ناشی از رانندگی با لاستیک کم باد
افزایش مصرف سوخت خودرو، افزایش زمان توقف خودرو، کاهش عمر مفید لاستیک و احتمال آسیب دیدگی بیشتر از عوامل خارجی، شایع ترین خسارات مالی ناشی از رانندگی با لاستیک های کم باد هستند.
اما، جدی ترین خطر ناشی از رانندگی با لاستیک های کم باد زمانی است که سطح تماس لاستیک با جاده افزایش می یابد. به این ترتیب پوسیدگی زود هنگام برای لاستیک اتفاق می افتد و فرمان دادن به خودرو مشکل تر می شود.
در مراحل خطرناک تر با افزایش اصطکاک بین لاستیک و جاده دمای لاستیک از حد مجاز افزایش پیدا می کند. با افزایش فشار هوای درون لاستیک ترکیدگی لاستیک اتفاق می افتد. این می تواند خسارات جانی جبران ناپذیری برای سرنشینان خودرو و دیگر ماشین ها داشته باشد.
آسیب ها و خطرات ناشی از رانندگی با لاستیک پر باد
در صورتی که فشار لاستیک های شما بیش از حد باشد سطح کمتری از آنها با جاده در تماس خواهند بود. یکی از اولین نشانه های آن می تواند دشواری کنترل ماشین و کشیده شدن آن به این طرف و آن طرف باشد.
قسمت مرکزی لاستیکی که بیش از حد باد شده باشد زودتر پوسیده می شود. همچنین در حین رانندگی دست اندازها را بسیار بیشتر از آنچه باید احساس می کنید. خطر ناشی از ترکیدگی در این مورد نیز بسیار محتمل است.
یک نکته مهم
همواره توجه داشته باشید که عدد درج شده روی لاستیک نمی تواند ملاک شما برای فشار باد مناسب برای لاستیک باشد. بهتر است برای این کار به عدد درج شده در صندوق عقب و یا قسمت های دیگر که در خودروهای مختلف متفاوت است توجه نمایید.