خرید روغن موتور خوب همواره یکی از دغدغه های رانندگانی است که به سلامت موتور ماشین خود اهمیت می دهند. روغن موتور از ترکیب روغن بر پایه نفت به اضافه مقادیر مشخصی از افزودنی ها ساخته می شود. این مایع دارای مشخصات ساختاری ویژه ای است که نیاز هر خودرو در نقاط مشخصی از این بازه ها قرار می گیرد. به عبارت دیگر خودروهای مختلف در شرایط مختلف به روغن موتورهای متفاوتی نیاز دارند. در زمان انتخاب و خرید روغن موتور علاوه بر قیمت باید به ویژگی ها و کیفیت آن نیز توجه کرد.
وظیفه روغن موتور در ماشین
بطور کلی وظیفه روغن موتور روانکاری قطعات داخل موتور است. همچنین، بر اثر فرآیند احتراق همواره مقادیری دوده درون موتور ماشین و روی قطعات وجود دارد که بایستی توسط روغن موتور به خوبی تمیز شوند. دیگر وظیفه روغن موتور تنظیم دمای موتور است.
انواع روغن موتور
روغن موتور از نظر ترکیبات شیمیایی به سه دسته کلی تقسیم می شود. این دسته بندی کیفیت آن را نیز مشخص می کند که در خرید روغن موتور خوب باید مد نظر قرار بگیرد.
روغن موتور بر پایه معدنی
این دسته شامل قدیمی ترین روغن موتورهای موجود در بازار است. این روغن ها بطور مستقیم از نفت خام گرفته می شوند و افزودنی چندانی ندارند. بنابراین فقط کار روانکاری موتور را انجام می دهند و چندان در تمیز کردن موتور تاثیری ندارند.
قیمت این نوع از روغن ها ارزان تر از انواع دیگر است و زودتر به تعویض نیاز پیدا می کنند. این روغن برای خودروهای قدیمی که قابلیت استفاده از روغن های جدیدتر را ندارند مناسب است.
روغن موتور سنتتیک
برای خرید روغن موتور خوب این نوع از روغن ها همواره گزینه ای ایده آل هستند. این روغن ها مستقیما بر پایه نفت خام نبوده و از ترکیبات شیمیایی بر پایه نفت خام در آزمایشگاه ها تولید می شوند.
دیگر موادی که در تولید این روغن ها بکار می روند مواد افزودنی با خواصی نظیر شویندگی، ضد زنگ، آنتی اکسیدان و ضد خوردگی هستند.
از مزایای استفاده از روغن موتور سنتتیک می توان موارد زیر را برشمرد:
- دوام و طول عمر بیشتر نسبت به روغن های معمولی و نیمه سنتتیک
- درصد تبخیر بسیار پایین
- تاثیر در کاهش مصرف سوخت
- شاخص ویسکوزیته بالا و مناسب برای استفاده در دماهای مختلف
- روانکاری و نفوذ به نقاط بسیار ریز داخل موتور
- کاهش رسوبات موتور
- اکسیداسیون بسیار کم و جلوگیری از خوردگی
البته باید در نظر داشت که این نوع از روغن برای هر موتوری مناسب نیست. واشرها و درزبندهای بسیاری از خودروهای قدیمی برای این نوع از روغن ها مناسب نیست و استفاده از روغن سنتتیک در آنها موجب روغن ریزی می شود. همچنین در برخی موارد می تواند تخریب پیستون ها را در پی داشته باشد.
این روغن ها گران ترین روغن موتور موجود در بازار هستند.
روغن های نیمه سنتتیک
روغن های نیمه سنتتیک از نظر کیفیت، کارایی و قیمت مابین روغن های معدنی و سنتتیک قرار می گیرند. طول عمر نسبتا خوبی دارند و برای خودروهای وانت و suv که موتور آنها معمولا در شرایط سخت تری کار می کند مناسب هستند.
نکات مهم در خرید روغن موتور خوب
برای خرید روغن موتور خوب باید به شاخص های مختلف آن روغن توجه داشته باشید. تقریبا در دفترچه تمام ماشین ها مشخصات روغن متناسب با موتور همان خودرو درج گردیده است که بهتر است آن را به عنوان معیار قرار دهید.
شاخص API
این شاخص توسط انستیتوی نفتی آمریکا به منظور تعیین کیفیت روغن موتور اعلام می شود. حرف S در این شاخص نشانه خودروهای بنزینی و حرف C نشانه خودروهای دیزلی است. حرف دیگری که پس از این دو حرف قرار می گیرد هر چه به انتهای بازه حروف الفبای انگلیسی نزدیک تر باشد، نشان دهند کیفیت بالاتر روغن خواهد بود.
برای مثال اگر شاخص API یک روغن SB باشد نشان می دهد که این روغن مخصوص یک خودروی بنزینی است اما کیفیت چندانی ندارد. و یا اگر این شاخص SN باشد نشان از کیفیت بالای روغن دارد.
شاخص ویسکوزیته
این شاخص روی جعبه روغن موتور به صورت xxWyy آمده است. عددی که به جای xx قرار می گیرد ویسکوزیته یا گران روی روغن را در دماهای پایین یا زمستان نشان می دهد. هرچه این عدد پایین تر باشد نشان می دهد که آن روغن در زمستان عملکرد مناسب تری دارد و به اصطلاح سفت نمی شود.
عددی هم که به جای yy قرار می گیرد نشان دهنده کیفیت ویسکوزیته روغن در تابستان است. هرچه این عدد بالاتر باشد نشان می دهد که این روغن نسبت به حفظ چسبندگی خود در دماهای بالاتر بهتر عمل می کند.
بطور خلاصه هرچه دو عدد xx و yy پایین تر باشد آن روغن برای فصول سرد بهتر است و هرچه بالاتر باشد برای استفاده در دماهای بالا مناسب تر است.
البته روغن های به اصطلاح چهار فصل اختلاف بیشتری در دو عدد xx و yy دارند که نشان از عملکرد بهتر روغن در دماهای مختلف دارد.